بررسی اثرات سد یامچی روی پارامترهای بیلان آب حوزه بالیخلوچای با استفاده از مدل swat

با توجه به مسایل و بحران آب، بایستی به مدیریت صحیح و توسعه¬ی پایدار توجه ویژه ای گردد؛ این امر زمانی امکان پذیر می¬گردد که بتوان مشکلات پیرامون را به خوبی درک کرد و بدان جهت از ابزارهای شبیه¬سازی محیطی استفاده می¬شود. در این تحقیق هدف بررسی اثرات هیدرولوژیکی سد یامچی بر روی پارامترهای بیلان، با استفاده از مدل swat بود، که در این راستا داده¬های آماری31 سال (2010-1980) میلادی مورد استفاده قرار گرفته و در دو دوره قبل و بعد از احداث سد، با استفاده از مدل swat شبیه¬سازی شد. پس از اجرای مدل، جهت ارزیابی نتایج از نرم افزار swat cup و الگوریتم sufi2 و از اطلاعات جریان اندازه گیری شده در ایستگاه¬های هیدرومتری نیر و یامچی جهت واسنجی و اعتبارسنجی مدل استفاده شد. پس از ارزیابی مدل برای هر دوره، نتایج آماری با استفاده از توابع هدف مشخص گردیدند که نشان¬دهنده¬ی کارایی پایین مدل برای شبیه¬سازی حوزه آبخیز بالیخلوچای بود. در این بین، نتایج حاصل از تابع هدف برای دوره¬ی قبل از احداث سد برای مرحله واسنجی با ضریب نش-ساتکلیف 1/06- و ضریب تعیین 0/25 برای ایستگاه هیدرومتری نیر، مشخص شده و برای دوره¬ی اعتبارسنجی این مقادیر به¬ترتیب برابر 1/49- و 0/3 بدست آمدند. این مقادیر برای دوره¬ی بعد از احداث سد، برای مرحله واسنجی به ترتیب برابر 2/18- و 39/0 برای ایستگاه هیدرومتری نیر و 1/08- و 0/5برای ایستگاه هیدرومتری یامچی بدست آمده و برای مرحله اعتبارسنجی به ترتیب برابر 3/9- و 0/32 برای ایستگاه نیر و 0/56- و 0/58 برای ایستگاه یامچی بدست آمدند. پس از آن پارامترهای بهینه، مشخص و مجددا وارد مدل شدند و مدل اجرا گردید. پس از اجرای مدل نتایج حاصل از پارامترهای بهینه بر مدل وارد گشته و خروجی¬های حاصل از عملیات بدست آمد. در آخر با بررسی نتایج تاثیر احداث سد بر پارامترهای بیلان، مشخص شد که احداث سد در رابطه با تبخیر و تعرق موجب افزایش آن، در رابطه با رواناب، موجب کاهش آن و در رابطه با نفوذ و تغذیه آب زیرزمینی موجب کاهش آنها شده بود که این کاهش¬ها در رابطه با نفوذ و تغذیه آبخوان دور از منطق بوده و به خطای شبیه¬سازی مدل نسبت داده شد.